Hampetrol fiyatlarındaki artış vatandaşın cebini yakacak. Kurdaki düşüşe rağmen petrol fiyatlarının 91-92 dolar seviyesindeki seyri, doğalgazda ertelenen zammı yeniden gündeme getirdi. Doğalgazın fiyatı, petrol fiyatı ve dolar kuruna göre ayarlanıyor.
Elektriğin yarıya yakını doğalgazla çalışan tesislerde elde edildiği için zamma pek sıcak bakmayan enerji yönetimi, şirketlerin baskısı üzerine bir çalışma yaptı. Buna göre yüzde 10 civarında bir artış planlanıyor. Bu sayede zammın elektriğe yansıması da önlenmiş olacak. Son zamanlarda petroldeki fiyat artışına rağmen dolar düştüğü için zam yapmadan doğalgaz satmaya devam ettiklerini ifade eden yetkililer, "Fiyat o kadar yükseldi ki, kurdaki düşük seviye bile çok zorluyor. Fakat zam oranını yüzde 10 seviyesinde tutacağız." bilgisini veriyor. Doğalgaza en son zam Kasım 2006'da yüzde 5,4-5,8 oranında yapılmıştı. Yeni zam kararının kamunun gaz tedarik şirketi BOTAŞ'ın ay sonunda yapacağı yönetim kurulu toplantısında karara bağlanması bekleniyor. Ancak zammın geçerli olması için Bakanlar Kurulu kararı gerekiyor.
Özellikle elektrik üretiminde faaliyet gösteren şirketler, ham petrol fiyatındaki artışların doğalgaza yansıtılmasında ısrar ediyor. Ancak Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) ise dolar kurundaki düşüş nedeniyle zamma direniyordu. Buna karşılık aralıkta petrol fiyatlarının 90 doları devirmesi, ardından en büyük gaz tedarikçisi Rus Gazprom'un başkan yardımcısı Aleksander Medvedev'in 2008'den itibaren zam yapacaklarını duyurması, zam konusundaki dirençleri kırdı. Rus şirket, yılbaşından itibaren Türkiye ve Avrupa ülkelerine doğalgazın bin metreküpünü 400 dolardan satacağını açıkladı. Gazprom'un bu fiyattan satışa başlaması, Türkiye'de gazın yüzde 22 daha pahalanması anlamına geliyor. Doğalgazda petrol yüzünden fiyat ayarlaması yapılması için fiyatın 6 ay süre ile aynı seviyede seyretmesi gerekiyor. Uzmanlar, Rus şirketin gazı söz konusu fiyata satması için ham petrolde varil fiyatının 6 ay boyunca 85 doların üzerinde seyretmesi gerektiğini söylüyor. Bu durumun doğuracağı ilave maliyetin ise 1,5 milyar doları bulacağı tahmin ediliyor.
Elektriğin yarısı doğalgazdan
Sektörde zam konusu tartışılırken, havaların oldukça soğuması, gaz tüketimini artırdı. Önceki yıllarda Rusya-Ukrayna krizi ve iç tüketimi artan İran'ın vanayı kısması yüzünden doğalgaz bulmakta zorlanan yetkililer, henüz böyle bir sıkıntı olmadığını ifade ediyor. "Tüketim bir hayli arttı; ama şu an için gaz arzında herhangi bir sıkıntı yaşamıyoruz." diyen yetkililer, talebin aralık ve sonrası dönemde ciddi artacağını tahmin ettiklerini belirtiyor. Muhtemel bir sıkıntıda ise yine Rusya'nın kapısı çalınacak. Aynı yetkili, "İhtiyacı karşılamada bir sorun yaşanırsa Ruslardan yine bir jest bekliyoruz. Ruslar daha önce yardımcı olmuştu, yine olacaklarını tahmin ediyoruz." ifadelerini kullanıyor. Türkiye, 1987'de kullanmaya başladığı doğalgazı ağırlıklı olarak elektrik üreterek tüketiyor. Geçen yıl tüketime sunulan 30,4 milyar metreküp gazın 16,6 milyar metreküpü elektrik elde etmek için kullanıldı. Bu yılın ilk 9 ayında tüketilen 27,7 milyar metreküp gazın da 16,1 milyarından elektrik üretildi. Öte yandan sektör uzmanları tarafından yapılan hesaplamaya göre ham petrolün varil fiyatı 85 dolar ve dolar kuru 1,150 YTL olursa doğalgaza yüzde 10 civarı zam yapılır. Eğer petrol 90 dolar, kur da 1,200 YTL'de seyrederse, zam oranı yüzde 20'ye çıkar. Zam oranı, petrol fiyatı ve kurda benzer şekildeki artışlarla yükselmeye devam eder
Konu: Doğalgaza 'petrol' zammı yolda 
Salı Ara. 18, 2007 4:58 pm