4 Saatte 20 Milyon Dolar Harcandı

Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Kuzey Irak'taki PKK Kamplarına Toplam 52 F-16 ve F-4 Uçağı ve Topçu Desteği ile 4 Saatlik Operasyonunun Yaklaşık Maliyeti 20 Milyon Dolar Olarak Hesaplanıyor.


Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Kuzey Irak’taki PKK kamplarına toplam 52 F-16 ve F-4 uçağı ve topçu desteği ile 4 saatlik operasyonunun yaklaşık maliyeti 20 milyon dolar olarak hesaplanıyor.

Bunun 5 milyon dolarını uçaklarda kullanılan yakıt, 13 milyon dolarını atılan bombalar 2 milyon dolarını ise atılan toplar oluşturuyor.

KUZEY Irak’a yapılan 4 saatlik hava operasyonunun maliyeti ortaya çıkmaya başladı. Operasyonun ayrıntılarını inceleyen uzmanlar, uçakların uçuş/saat ve kullanılan MK-82 ve 84 bombalarının maliyetinin uluslararası fiyatlarla 20 milyon doları bulduğunu vurguladı. Uçakların uçuş sonrası bakım maliyetini, pilotların harcırahını ya da akla gelmeyen başka harcama kalemlerini hesaba katmayan uzmanlar operasyonun TSK’ya olan maliyetinin ise tam olarak bilinemeyeceğini vurguladı.


OPERASYONUN AYRINTILARI: Hava operasyonunda hava ve kara savaş unsurları ortak hareket etti. F-16 ve F-4 uçakları bombardımanda kullanılırken bazı F-16’lar keşif ve gözlem için görevlendirildi. Yakıt tankeri uçaklar havada ikmal görevi görürken Hava Kuvvetleri’nin arama kurtarma timleri CASA uçakla ve Kara Kuvvetleri’nden gelen Cobra ve özel birliklerden helikopterlerle bölgede yaklaşık 5 saat uçtu. Yakılan yakıtın miktarı uçuşun özelliğine göre değişiyor. Bu hesap taşınan ağırlık, uçulan irtifa, uçuş hızı, yapılan manevralarla doğrudan ilişkili ancak ortalama rakamlar şöyle:

UÇAK YAKITI: F-16’nın bir saatlik uçuşu 25 bin dolar, F-4 2020’lerin bir saatlik uçuşu 30 bin dolar, CASA tipi uçaklar bir saatlik uçuşu 2 bin 500 dolar, Cobra tipi helikopterler 1 saatlik uçuş 6000 dolar tutuyor. 48 adet F-16 savaş uçağı 4 saat boyunca uçtuğu için yaklaşık maliyeti 4 milyon 800 bin dolar. 4 adet F-4’ün 4 saatlik uçuş maliyeti ise 480 bin dolar oldu. Operasyon bölgesinde geri hizmette kullanılan CASA tipi uçak ve helikopterlerin ortak maliyeti ise 70 bin dolar.

BOMBARDIMAN: Operasyon sırasında uzun zamandır PKK’ya karşı kullanılan 250, 500 ve 980 kiloluk MK-82, MK 83 ve MK 84 tipi serbest düşüşlü bombalardan yararlanıldı. Bu bombalarla hedef gözetmeksizin PKK’nın bulunduğu kamplar yerle bir edildi. 52 uçak toplam üç sorti yaptı. 7 ton bomba taşıma kapasitesine sahip uçaklar her seferinde 5 tona yakın bomba taşıdı. Operasyonun tamamında PKK hedeflerine toplam olarak 500 adet civarında MK-84 tipi 900 kiloluk bomba atıldı. MK-82 tipi bombaların maliyeti 26 bin dolar olarak biliniyor. MK-84’lerin fiyatının aynı olması halinde 13 milyon dolarlık bir bedel ortaya çıkıyor. Daha keskin nişan gerektiren yerlere ise Lazer güdümlü akıllı bombalar kullanıldı. Herhangi bir olasılığa karşı uçaklarda havadan havaya savunma füzeleri bulundu ancak bunlar kullanılmadı.

TOPÇU ATEŞİ: Uçaklar üslere döndükten sonra Roketsan ürünü yıldırım toros ATACMS tipi roketler ve Fırtına obüsü başta olmak üzere çeşitli çapta top ve obüslerle atış yapıldı. Burada kullanılan mühümmat net olarak bilinmemekle beraber elde edilen tahmini rakamlar yaklaşık 2 milyon dolarlık mühimmatın PKK kamplarını topçu ateşiyle dövmek için kullanıldığını ortaya koyuyor.

Askeri operasyon tamam, sıra ’ekonomik OHAL’de

AKP’de Başbakan Tayyip Erdoğan’a yakınlığıyla tanınan Diyarbakır Milletvekili İhsan Arslan, PKK’ya yönelik sınır ötesi operasyonun ardından, "şimdi tam zamanı" diyerek bölgeye yönelik yeni "açılımlar" istedi. "Bölgede ekonomik olağanüstü hal yönetimi uygulanmalı. Özel sektör herşeyi bedava da versen, 20 yıl vergi-prim almayacağım da desen gitmiyor" diyerek, Hürriyet’e şu açıklamaları yaptı:

ESKİ KİT’LER KURULSUN: Gerekirse devlet bizzat yatırımları oraya götürmeli. Eskiden olduğu gibi yine KİT’ler kurmalı. 30-40 yıl önce kurulan KİT’ler bugün özelleştirme mantığı içinde özel sektöre devrediliyor. Doğrudur, ama o bölgede yenileri kurulmalı. İstenirse sonradan bunlar da devredilebilir. İşsizlik başka türlü geriletilemiyor. Ufak tefek önlemlerle olmuyor. Yola, elektriğe, suya, havaalanına daha çok para harcanması, ama mutlaka yeni fabrikalar kurulması gerekiyor.

OPERASYON YETMEZ: Bu son operasyonda hükümetçe başarılı bir kriz yönetimi uygulandı. ABD ve Irak yönetimleri, Araplar ve İran ile güzel diyaloglar kuruldu. Sonuçta da çok başarılı bir operasyon siyaseten yönetildi. Operasyon başarılı oldu. Ama bu tek başına bu sorunu geriletip yok etmez. Bununla bir mevzi kazanıyorsunuz. Bundan sonraki politikalarla bu süreç desteklenirse sonuç alınır. Yapılmazsa bu da önceki operasyonlardan biri olarak kalır. Turan YILMAZ